کد مطلب:22086 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

به خاطر سوءنيت برادرم مدتي است كه بااو مانند يك نامحرم رفتار مي كنم و با او حرف نمي زنم. اين رفتار به نظر شما جايز است؟

خواهر محترمه، ضمن تقدير و تشكر از حسن اعتمادتان به اين اداره، موفقيت روزافزون شما را از حضرت حق مسألت مي نماييم. لازم است قبل از هر سخن پاكي و ايمان شما را ستايش و به غيرت و عفت شما آفرين بگوييم. اميدواريم كه در مسير زندگي، بندگي خالصانه خداوند و حفظ حرمت زن و حريم عفاف و توفيق الهي قرين راهتان باشد. خواهر عزيز، آنچه شيوه رفتار يك زن را در برابر هر انساني از جنس مخالف كه از مصونيت تأمين نشده، تعيين مي كند، تنها يك معيار است و آن اين كه زن بايد «متكبرانه» برخورد نمايد. يعني، زن بايد در برابر افرادي كه - از جنس مخالف - تأمين و اطمينان قلبي از آنها ندارد، رفتار متكبرانه داشته باشد و به اصطلاح آنها را تحويل نگرفته و با آغوش باز و روي گشاده با آنها برخورد نكند تا زمينه اعمال اغراض و اهداف نابجا فراهم نگردد. پرواضح است كه تكبر ورزيدن و متكبرانه رفتار نمودن با «قهر كردن» متفاوت است. چه قهر حكايت از ناسازگاري و عنادورزيدن و كشمكش نهفته دارد، در حالي كه شخص متكبر خود را برتر مي بيند و حتي براي غلبه بر طرف مقابل حاضر به مواجهه با وي نيست و پا به ميدان كشمكش و درگيري نمي گذارد، لذا رفتار قهرآميز شما بايد به رفتاري متكبرانه مبدل گردد؛ يعني، در حالي كه به رفتار متقابل و برخورد با ديگران مي پردازيد، از جايگاه برتري به آنها نگاه مي كنيد و اجازه نمي دهيد تا ديگران خودشان را هم رديف شما بپندارند و به شوخي و بذله گويي و رفتارهايي عادي با شما روي آورند. براي پي بردن به كيفيت رفتار تكبرآميز كافي است رفتار يك مدير و رئيس را در برابر زيردستان تصوير فرماييد و شما هم همانگونه رفتار كنيد. البته شدت و ضعف آن رفتار تكبرآميز در برابر بيگانه و افرادي كه مصونيت تأمين شده ندارند فرق مي كند. بايد در حالي كه از تكبر و برتري طلبي برخوردار است، موجب اذيت آنها نشده و آنها را به حريم نهادن متوجه سازد، لذا رفتار قهرآميز شما با برادرتان درست نيست. بايد تا اندازه اي رفتار تكبرگونه داشته باشيد و بايد توجه بفرماييد كه قهر طولاني مدت چه بسا موجب ريختن ابروي وي در نزد ديگران و پي بردن آنها به عمل زشت برادرتان شود. همين طور ممكن است وي را به لجاجت و انتقام گيري در آينده مجبور سازد و زندگي برادرانه شما در آينده به مخاطره افتاده و تيره گردد. نكته ديگري كه بايد مد نظر داشت آن است كه بايد بين ميزان خطا و تنبيه و هشدار تناسب برقرار باشد و رفتار شما نبايد طرف مقابل را از هستي و اعتبار ساقط كند، بايد به او هشدار داد و وي را متنبه ساخت، ولي اگر باعث بروز پديده منفي ديگري گردد، ديگر نمي توان آن را رفتاري آموزنده و عاقلانه ناميد، چه برادرتان هميشه تنها برادرتان نيست در آينده تشكيل خانواده خواهيد داد و اين شكل برخورد قهرآميز، رابطه دو خانواده را تحت تأثير قرار خواهد داد. پس خواهشمند است به جاي رفتار قهرآميز به رفتاري متكبرانه با ويژگي هايي كه در بالا به آن اشاره شد روي آوريد چه قهر؛ يعني، قطع رابطه و يا ايجاد رابطه عنادآميز است ولي تكبر نوعي رابطه است در حالي كه بر برتري طلبي استوار است. خواهر گرامي! خوب است در اينجا كمي با خود بينديشيد و از خود سؤال كنيد كه چه عاملي باعث شد تا برادرتان اين اشتباه را مرتكب شود؟ آيا رفتار شما به گونه اي نبوده است كه برادر شما چنين جرأتي پيدا كند؟ گمان نمي كنيد كه در رفتارهاي قبلي حريم ها كمتر رعايت مي شده است و الان كه به قهر روي آورده ايد افراط گونه عمل مي كنيد؟ گمان مي بريم كه اگر كسي در شيوه رفتار و يا كيفيت لباس پوشيدن و طرز حركات خود در قبل تجديد نظر كنيد به جا باشد و موجبات پاكي بيشتر فضاي منزل فراهم مي گردد. بي ترديد تنها رعايت حجاب و پوشش و انجام تكاليف شرعي براي حفظ حريم خانه و پاكي فضاي آن كفايت نمي كند. بايد فراتر از تكاليف الزامي اوليه ديني، به برخي از آداب اجتماعي و خانوادگي بيشتر پاي بند باشيم. شايد اين توصيه امام معصوم(ع) را شنيده باشيد كه مي فرمايند: هرگاه دو نفر زن و مرد تنها و در جايي خلوت باشند شيطان نفر سومي است كه وارد مي شود و آنها را به گناه دعوت مي كند. برادر شما فقط براي يك لحظه فريب شيطان را خورده و... پس بايد به اين گونه آداب اجتماعي نيز پاي بند باشيد تا زمينه نفوذ شيطان فراهم نگردد. در پوشيدن لباس و كيفيت رفتار و طرز سخن گفتن و... بيشتر دقت كنيد. البته شما بي ترديد به اين آداب آشنا و آنها را نصب العين خود داريد و تنها متذكر مي شويم كه اگر چه شايد پوشيدن لباس هاي تنگ و چسبان و يا بدن نما و يا لباس هايي كه برخي مواضع بدن را برجسته نشان مي دهد، در فضاي منزل و نزد محارم براي انجام تكاليف شرعي كفايت كند ولي به يقين تأمين كننده يك فضاي پاك براي اعضاي آن خانواده نيست و پاكي جنس مخالف را تهديد مي كند. اين نكته بايد مورد توجه مردها و زن ها هر دو باشد و هيچ يك از دو جنس نبايد از آن غفلت ورزند. در پايان با توصيه مجدد به اين كه رفتار متكبرانه با ديگران شيوه صحيح است. توجه شما را به مسؤوليت خطير ديگري جلب مي كند. شما بايد با به كار بستن شيوه هاي مستقيم و غيرمستقيم بر طرز فكر و شيوه رفتار برادرتان تأثير بگذاريد. رفتار متكبرانه شما را مصون مي سازد، ولي شما وظيفه داريد كه زمينه مصونيت برادرتان را نيز فراهم سازيد و به شكلي كه خود مناسب مي بينيد راه خير و صلاح را فراروي وي بگشاييد. لذا سفارش مي شود در حالي كه رفتار متكبرانه (در حد ضرورت) خود را حفظ مي كنيد، با شيوه اي عاقلانه زمينه اصلاح و تربيت برادرتان را نيز فراهم سازيد و با در اختيار قرار دادن كتب اخلاقي، موعظه، تقويت بنيه فكري و اعتقادي وي را در راه هدايت و پاكي ياري كرده و از خطاها مصونيت بخشيد.